Hoe betrek je niet alleen ambtenaren, maar ook bewoners en ondernemers bij stedelijke projecten? Met een frisse blik op de rol van water in de stad laat de Göteborgse ontwerpstrateeg Kunst & Cultuur Jens Thoms Ivarsson tijdens het Stedelijk Interieur Congres zien hoe abstracte concepten en design thinking gebruikt kunnen worden om concrete waarde te geven aan projecten.
Beleidsmakers redeneren vaak vanuit het hoofd (ratio), terwijl Ivarsson zich richt op hart (gevoel), maag (intuïtie) en lies (lust). ‘Het gaat uiteindelijk allemaal om het vinden van oplossingen. Daar gaat design thinking over. De manier om dat te doen is denken aan het onderliggende doel of de behoefte. Zodra je dat ontdekt hebt, dan kom je vanzelf tot de conclusie dat er vele manieren zijn om dat op te lossen.’
In plaats daarvan stellen beleidsmakers volgens Ivarsson vaak de oplossing centraal, zoals afvalbakken. ‘Maar, niemand wil een prullenbak. We willen schone kantoren, straten en parken. Ik wil mensen uitdagen na te denken over op welke manieren ze schone straten kunnen krijgen, maar het mag vooral niet over een prullenbak gaan.’
Neem deel aan het Stedelijk Interieur Congres op 26 juni
Meer weten? Meld je aan voor het Stedelijk Interieur Congres en leer van Jens Thoms Ivarsson hoe je design thinking kunt inzetten voor een gezonde, klimaatbestendige en vooral ook aantrekkelijke stedelijke leefomgeving. Meer informatie over het programma en aanmelden vind je op sicongres.nl.
Dat is de kern van design thinking. Of als mensen wél afval willen weggooien, dan is een prullenbak wel een goed idee. Ivarsson ontwierp twee prullenbakken die samen een balans vormen. ‘Mensen zoeken afval om de balans te herstellen.’
Genoeg van feiten…
Dan klimaatadaptatie. Beleidsmakers zijn gewend te denken en vooral te praten in termen als ‘blauwe en groene infrastructuren’, ‘regentuinen’, en überhaupt het woord klimaatadaptatie.
Jens Thoms Ivarsson
‘Daarmee spreek je vooral mensen aan die daarin al geïnteresseerd zijn. Maar we willen mensen betrekken die gebouwen bezitten, die ondernemingen hebben. Als je niet aanspreekt, dan krijg je niet alle mensen die je nodig hebt. Om mensen te betrekken kun je niet alleen focussen op het hoofd, op de ratio. We kunnen de lijst met feiten blijven herhalen.’
‘De feiten zijn er al. Ik werk met art design om mensen te betrekken. Feiten vormen het menu, maar je moet verder kijken. Hoe kunnen we het probleem oplossen en het veranderen in iets dat mensen écht lekker vinden?’
‘Iedereen weet al dat groen en blauw belangrijk zijn. Maar als we mensen willen betrekken, interesseert het ze niets. Ik probeer de perceptie van bijvoorbeeld regen te veranderen in een mogelijkheid. Daarvoor gebruik ik kunst. Dat gaat over het communiceren over dingen die gevoelig liggen.’
Mooiste park als het regent
‘Ik dacht: hoe kunnen we communiceren over regen als we focussen op verlangen, intuïtie en lust?’ In september 2018 werd de eerste ‘regenspeelplaats’ in Göteborg geopend (niet in beeld). ‘Het idee van de regenspeelplaats is dat je zelf kiest of je nat wordt.’
‘Kleine kinderen houden sowieso van regen, die vinden het niet erg om nat te worden. Er is een uitspraak “er is niet zoiets als slecht weer, er zijn alleen slechte kleren”. Daar ben ik het niet mee eens. Het weer in Göteborg is wisselvallig. Zo kwam ik op het idee van een speelplaats waar je altijd een keuze kunt maken om beschut te spelen, onder een groen bladerdek. Het leuke van dit bladerdek is dat het water opvangt en in stroompjes laat afvloeien zodra de regen is opgehouden.’
De feiten zijn er al. Ik werk met art design om mensen tebetrekken. Feiten vormen het menu, maar je moet verder kijken
Zo kwam Ivarsson ook op het idee van het ‘beste park als het regent’, voor een particuliere eigenaar. Die moest wel 300.000 extra investeren om Ivarssons idee uit te voeren.
Aanvankelijk was het park vooral bekend vanwege de kersenbloesem. Maar die bloeide maar twee weken per jaar. ‘Dus zei ik tegen de eigenaar “is het niet een idee om te focussen op de resterende 50 weken?”’
Zo ontwikkelde hij het regenpaviljoen. ‘Als het regent kun je beschut zitten, en het is zo ontworpen dat het vallende water verandert in een “experience”. De les die ik mensen probeer te leren, is hoe je iets wat doorgaans als negatief wordt ervaren (regen, red.) kunt veranderen in een waardedrager, niet alleen vanuit duurzaamheidsperspectief, maar ook vanuit een menselijk gezichtspunt.’