Het wordt niet je standaard pop-up: in het voorjaar van 2026 komt in de Tilburgse Spoorzone tijdelijk een Groene Kathedraal te staan van architect Winy Maas. De installatie van meerdere verdiepingen neemt bezoekers mee in duurzaamheidsthema’s. Via een ‘green sky walk’ zijn exposities en kunstinstallaties te bekijken, met een focus op de vergroening van steden.
‘De Groene Kathedraal vraagt op een prachtige en bijzondere manier aandacht voor thema’s als klimaat, vergroening, energie en verstedelijking’, zegt gedeputeerde Bas Maes (Energie en Cultuur).
De Groene Kathedraal neemt volgens wethouder Bas van der Pol (Stedelijke ontwikkeling, Economie en Omgevingskwaliteit) van de gemeente Tilburg een voorschot op de voorgenomen groene connectie tussen binnenstad en Spoorzone.
De tijdelijke constructie is opgebouwd uit een raamwerk van steigerbuizen met meerdere verdiepingen en hoge torens. Het geheel is ontworpen als een groene oase vol bomen, struiken en planten. De keuze voor het groen is gemaakt in samenwerking met lokale kwekers.
Het project wordt het podium van een ‘prikkelend programma’ voor een breed publiek, waar met positiviteit en verbeeldingskracht aandacht wordt gevraagd voor dilemma’s en oplossingen voor de grote duurzaamheidsopgaven in Brabant.
Op de begane grond van de tijdelijke kathedraal is plek voor een diverse programmering met theater, muziek, dans en sport. De hoge torens van het bouwwerk zijn ook te bezoeken. De Groene Kathedraal is geïnspireerd op de Tilburgse Heuvelse Kerk.
Een route door de kathedraal, die de ‘green sky walk’ wordt genoemd, leidt bezoekers langs exposities en kunstinstallaties over dilemma’s en oplossingen.
De pop-up kathedraal zal gedurende de maanden mei en juni publiekelijk toegankelijk zijn. Het project kost 1,1 miljoen euro.
Verdichten en vergroenen
Stichting Van Gogh Homeland heeft de Brabantse architect Winy Maas (MVRDV) gevraagd om het project te ontwerpen. Maas is daarnaast ook de curator van het programma.
De architect legt uit dat de Groene Kathedraal een uiting is van de ambitie om Noord-Brabant zowel flink te verdichten als fors te vergroenen. In een uitlegvideo van zijn architectenbureau MVRDV wordt de kathedraal een ‘sacrale ruimte voor duurzaamheid als nieuwe religie’ genoemd.
In de provincie worden tot 2030 zo’n 130.600 woningen bijgebouwd. De gemeente Tilburg heeft plannen om tussen nu en 2040 ongeveer 25.000 tot 30.000 nieuwe woningen te realiseren.
Het groen in de kathedraal krijgt na afloop een nieuwe bestemming: volgens MVRDV wordt het groen via een ‘groene processie’ door de stad rondgereden, waarna de bomen en planten in tuinen, perken en parken door heel Tilburg worden ondergebracht. Het project moet zo een blijvende bijdrage leveren aan een groener Tilburg.
Van Gogh Homeland
De Groene Kathedraal is een initiatief van stichting Van Gogh Homeland en onderdeel van de Regio Deal van Midden-Brabant met het Rijk. Het project is ook opgenomen in het Bestuursakkoord en in de Perspectiefnota van de provincie Noord-Brabant.
‘Als provincie zien we graag een innovatief en toegankelijk vrijetijdsaanbod voor een breed en divers publiek’, aldus gedeputeerde Maes. ‘Dit sluit daar naadloos bij aan, evenals bij ons doel om kunst en cultuur in te zetten voor maatschappelijke opgaven. De Groene Kathedraal zal zorgen voor bewustwording op deze thema’s.’
Het project is de eerste van een reeks ‘experiences’ die in de loop van het jaar georganiseerd worden in de provincie, aldus Lian Duif, programmadirecteur stichting Van Gogh Homeland.
Van Gogh Homeland werkt aan de realisatie van een attractiepark, bestaande uit één hoofdattractie met zeven samenhangende belevingslocaties verspreid over Brabant. Deze locaties fungeren als ‘living labs’ waar verschillende partijen samenwerken aan transities op het gebied van landbouw, klimaat, energie, mobiliteit, verstedelijking en samenleving.
Joost Melis, algemeen directeur van de stichting Van Gogh Homeland noemt de Groene Kathedraal een uniek experiment om te onderzoeken hoe het vrijetijdsdomein bij kan dragen aan bekendheid over en draagvlak voor regionale transities bij een breed publiek.
Eerder organiseerden gemeenten als Leeuwarden, Dordrecht en Arnhem ook al het ‘bewegende bos-concept’. Daarbij werden bomen naar verschillende plekken in de stad ‘gereden’ om te laten ervaren wat de voordelen van extra groen in de stad zijn.