Leeuwarden stelt plan op voor rigoureus vergroenen

Leestijd: 3 minuten

Niet zomaar vergroenen, maar een integrale aanpak voor een groenere stad waarbij biodiversiteit en klimaatadaptatie worden geïntegreerd in de stedelijke ontwikkeling. Dat is de inzet van de uitgebreide uitvoeringsprogramma’s Biodiversiteit en Vergroening van de gemeente Leeuwarden. Hiervoor moeten alle relevantie werkprocessen op termijn ‘natuurinclusief’zijn. 

‘Openbaar groen is belangrijk bij een gezonde en fijne leefomgeving’, zegt Evert Stellingwerf wethouder Duurzaamheid in het voorwoord van het Uitvoeringsprogramma Vergroening. ‘We werken vanuit de verbinding tussen de thema’s gezondheid, biodiversiteit en klimaatadaptatie.  

In 2030 wil Leeuwarden bij alle relevante werkprocessen binnen de gemeente werken met een natuurinclusieve aanpak. ‘Door te experimenteren en te inventariseren in lopende projecten ontwikkelen we een natuurinclusief werkproces’, schrijft de gemeente. 

‘In de praktijk betekent dit dat in iedere wijk en iedere buurt voldoende groen moet zijn. Daarvoor verbeteren we groeiplaatsen, verwijderen we overbodige verharding en planten we nieuwe bomen.’ 

Koelte- en schaduwplekken 

De plannen bevatten onder meer 36 koelteplekken en extra schaduwplekken op 28 fiets- en wandelpaden. Ook komen er vijftig groen verbindingen bij en worden 40 schoolpleinen vergroend. Er worden er bijna 7.000 extra bomen geplant.  

Het uitvoeringsprogramma omvat veertien maatregelen voor 200 hectare openbare ruimte, gelijk aan vierhonderd voetbalvelden. Bij nieuwe gebiedsontwikkelingen wordt meer aandacht geschonken extra groen en het toevoegen van natuurwaarden, is ook te lezen in de plannen. 

Met deze maatregelen wil Leeuwarden een stap zetten in de richting van een duurzamere en leefbare stad, waarbij biodiversiteit en klimaatadaptatie worden geïntegreerd in de stedelijke ontwikkeling. 

Voor deze vergroening is ruim 35 miljoen euro nodig, waarvan 22 miljoen euro volgens de gemeente al is gedekt.  

 Beleidskader Biodiversiteit 
Het overkoepelende beleidskader Biodiversiteit is vorig jaar begin december vastgesteld door de gemeenteraad. Het document bevat zes centrale doelen: 

1. Versterken van soortenrijkdom en verminderen van kwetsbaarheid populaties; 
2. Integreren van bodem, water en biodiversiteit bij inrichting en beheer; 
3. Herstellen, versterken en uitbreiden van groenblauwe structuren; 
4. Streven naar een toekomstbestendig voedselsysteem zonder negatieve milieueffecten; 
5. Stimuleren van biodiversiteitsherstel bij gronduitgifte en ruimtelijke ontwikkeling; 
6. Bevorderen van contact tussen mens en natuur. 

Soortenmanagementplannen 

Naast in vergroening investeert Leeuwarden ook in biodiversiteit. Het Uitvoeringsprogramma Biodiversiteit richt zich op vier actielijnen: omgevingswetbestendige biodiversiteit, natuurinclusief werken, versterking van de Leeuwarder Ecologische Structuur en educatie en communicatie. 

De gemeente wil onder andere een Natuurwaardenkaart, die ze al hebben, doorontwikkelen met soortenmanagementplannen voor kwetsbare soorten. 

Verder komt er een Leeuwarder Ecologische Structuur (LES), met daarop alle groenblauwe structuren binnen de gemeente. De kaart moet laten zien hoe biodiversiteitsrijke gebieden met elkaar verbonden kunnen worden.  

‘Zo vergroten we het leefgebied van soorten en is migratie mogelijk. Ook maakt de kaart duidelijk voor welke gronden we qua inrichting en beheer een hoog ambitieniveau nastreven voor de biodiversiteit.’ 

In 2027 worden de doelen als eerste geëvalueerd. Stellingwerf: ‘We koersen niet lukraak op het jaar 2035 om een en ander gerealiseerd te krijgen, we nemen tussentijds ook stappen om onze aanpak bij te stellen. Dit uitvoeringsprogramma bevat onze aanpak voor de periode 2025-2027. Daarna bekijken we opnieuw wat er nodig is.’ 

Zes doelen 

De gemeente wil de afname van biodiversiteit stoppen en tegen 2035 juist een toename realiseren. De ambities sluiten aan bij mondiale, Europese en nationale herstelplannen en bouwen voort op het Friese biodiversiteitsherstelprogramma uit 2021. 

‘We zetten biodiversiteit en vergroening structureel op de agenda’, aldus de gemeente. Voorafgaand aan de uitvoeringsprogramma’s ontwikkelde het al het Beleidskader Biodiversiteit