Wie met de auto door de stad gaat rijden, is het langst bezig in Amsterdam: gemiddeld kost een afstand van tien kilometer hier bijna 23 minuten. Dat blijkt uit onderzoek van navigatiebedrijf TomTom naar 500 steden, waaronder 17 Nederlandse steden. De hoofdstad heeft ook de meeste ‘vertraging’ geboekt ten opzichte van 2023.
De TomTom Traffic Index gebruikt wereldwijde gebruikersdata, afkomstig van rijdende auto’s, aangevuld met andere bronnen. Dit laat onder meer zien hoeveel tijd een bepaalde rit kost.
Ook berekende het Nederlandse bedrijf het congestieniveau: de gemiddelde extra tijd (in percentage) die verloren gaat door verkeershinder, vergeleken met een optimale rit waarbij vrij kan worden doorgereden.
Het onderzoek keek naar de stadscentra van vijfhonderd van de grootste wereldsteden in 2024. Van de zeventien onderzochte Nederlandse steden eindigt Amsterdam bovenaan.
| Volgorde | Stad | Gemiddelde tijd per tien km (minuten) | Verandering t.o.v. 2023 | Congestieniveau |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Amsterdam | 22:36 | + 1 min 20 | 26 procent |
| 2 | Nijmegen | 20:09 | – | 27 procent |
| 3 | Den Haag | 18:44 | + 30 seconden | 31 procent |
| 4 | Haarlem | 17:15 | + 10 seconden | 29 procent |
| 5 | Apeldoorn | 16:48 | – | 32 procent |
| 6 | Groningen | 16:18 | + 20 seconden | 32 procent |
| 7 | Rotterdam | 16:06 | + 30 seconden | 30 procent |
| 8 | Eindhoven | 14:37 | + 20 seconden | 29 procent |
| 9 | Breda | 14:33 | + 20 seconden | 25 procent |
| 10 | Utrecht | 14:26 | + 30 seconden | 29 procent |
| 11 | Arnhem | 13:39 | + 10 seconden | 28 procent |
| 12 | Tilburg | 13:22 | + 10 seconden | 24 procent |
| 13 | Leiden | 13:00 | 40 seconden | 26 procent |
| 14 | Zwolle | 11:25 | + 10 seconden | 23 procent |
| 15 | Den Bosch | 10:45 | + 20 seconden | 29 procent |
| 16 | Almere | 10:25 | – | 14 procent |
| 17 | Amersfoort | 9:48 | + 10 seconden | 22 procent |
‘Fiets of ov is sneller’
De gemiddelde reistijd voor auto’s in Amsterdam is daarmee bijna zes procent langer dan in 2023. En dat is een bewust gevolg van het recente beleid om de stad onaantrekkelijker te maken voor automobilisten. Zo worden wegen opgeknipt, en verlaagde de stad eind 2023 de autosnelheid van vijftig naar dertig kilometer per uur.
Dat de dataresultaten van TomTom een gevolg zijn van beleid, blijkt onder meer uit het feit dat automobilisten in Amsterdam weliswaar langer onderweg zijn, maar dat ze tegelijkertijd minder in de file staan dan in andere grote steden in Nederland.
Aan het Parool vertelde wethouder Melanie van der Horst (Verkeer) blij te zijn met de dalende autosnelheid. ‘Amsterdam wordt steeds drukker en voller, dus dat is hard nodig. Ik ben erg bezorgd over de verkeersveiligheid en het grote aantal slachtoffers dat elk jaar weer bij een ongeluk betrokken raakt.’
Ze moedigt inwoners en bezoekers dan ook aan om te kiezen voor een alternatief vervoermiddel. ‘Het is in veel gevallen ook echt sneller om de fiets of het openbaar vervoer te pakken. Hoe meer mensen dat doen, hoe meer ruimte er blijft voor de mensen die echt afhankelijk zijn van de auto.’
Meer steden autoluw
In de meeste andere Nederlandse steden die zijn onderzocht, nam de vertraging voor autoverkeer door de binnenstad toe, met tien tot dertig seconden vergeleken met 2023.
De steden waar verkeersdrukte de grootste impact had (het congestieniveau), zijn Groningen en Apeldoorn, met gemiddeld 32 procent extra reistijd ten opzichte van de optimale reistijd.
Alleen in Leiden werd een winst van veertig seconden behaald, hoewel de Sleutelstad sinds 2020 een autoluw beleid hanteert. De stad stond in datzelfde jaar zelfs bovenaan de lijst van auto-onvriendelijkste binnenstad.
Vergeleken met buitenlandse steden rijdt het Nederlandse autoverkeer nog relatief goed door de binnenstad. Nederlandse steden komen niet voor in de top 100 steden met het langzaamste autoverkeer. Amsterdam staat op plek 136.
Barranquilla (Colombia), Kolkata (India) en Bengaluru (India) voeren de lijst aan. Daar kostte het automobilisten vorig jaar meer dan 34 minuten om tien kilometer af te leggen (18 km/u).
Het is de veertiende editie van de TomTom Traffic Index, een jaarlijks rapport dat een overzicht biedt van wereldwijde verkeersontwikkelingen. Volgens de makers biedt het onderzoek informatie aan beleidsmakers en stadsplanners om verkeersgerelateerde uitdagingen aan te pakken en betere ruimtelijke beslissingen te maken.