Amsterdam en Rotterdam staan bovenaan de wereldwijde top 100 van duurzame wereldsteden, opgesteld door advies- en ingenieursorganisatie Arcadis. Amsterdam scoort hoog op duurzaam vervoer, sociaaleconomische aspecten en bereikbaarheid. Rotterdam scoort op milieu, circulariteit en participatie.
Dat blijkt uit de tweejaarlijkse Arcadis Sustainable Cities Index 2024, die vandaag voor de zesde keer is uitgebracht door de Amersfoortse organisatie.
Voor de index mat Arcadis honderd wereldsteden op duurzame pijlers: milieu, welzijn en economie. Sinds dit jaar is er een vierde pijler: vooruitgang. Hieruit blijkt dat zowel Amsterdam als Rotterdam de laatste tien jaar veel progressie boekten.
Amsterdam staat bovenaan in de economie-pijler, vooral door de goede inkomensgelijkheid, werkgelegenheid en levensstandaard. Op het gebied van milieu staat de hoofdstad op plek 6, door het verminderen van klimaatrisico’s en het aantal elektrische oplaadpunten voor auto’s per duizend inwoners. In de pijler vooruitgang staat de stad op plek 11, in de pijler welzijn op plek 42.
Lof klinkt er voor de Amsterdam Climate Neutral 2050 Roadmap, een routekaart die uiteenzet hoe de stad haar emissies met 95 procent wil verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. Thema’s daarin zijn vastgoed, mobiliteit, energie, industrie en de gemeente.
Volgens Carolien Gehrels, directeur energietransitie bij Arcadis, heeft Amsterdam veel te danken aan samenwerking. ‘Amsterdam zette al vroegtijdig in op vooruitstrevend klimaatbeleid in de stad, waarin alle lokale stakeholders een rol spelen.’
‘Ons onderzoek laat zien dat Amsterdam hier de vruchten van plukt. Het is mooi en belangrijk om te merken dat dit vele andere steden inspireert.’
Samenwerking blijkt een breder gedragen strategie, vervolgt Gehrels. ‘Steden in de hele wereld zetten in op onder meer de energietransitie om klimaatdoelen te halen. Daarom smeden steden op meerdere niveaus publiek-private samenwerkingen om te verduurzamen en de deadline van 2030 te halen.’
Rotterdams burgerberaad
De tweede plek op de eindlijst, Rotterdam, scoort vergelijkbaar met Amsterdam. Waar de hoofdstad bovenaan staat op pijler economie staat de havenstad op plek 14. Iets beter doen ze het op milieu, met plek 5. In vooruitgang staan ze op plek 10 en in welzijn op plek 44.
‘Rotterdam heeft de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in zaken als vergroening, circulaire economie en kwaliteit van de buitenruimte’, zegt Arrèn van Tienhoven, stedenexpert Rotterdam bij Arcadis. ‘We zien dit onder meer terug in de ontwikkeling van de acht Stadsprojecten, zoals Hofplein, Hofbogenpark en Getijdenpark Feyenoord.’
Van Tienhoven wijst op een vooruitstrevend initiatief van Rotterdam: het onlangs opgestarte burgerberaad Klimaat. Hierin bedenken ruim honderd gelote inwoners in zes bijeenkomsten hoe de stad haar klimaatdoelen kan halen. ‘Het is duidelijk dat die investeringen zich terugbetalen.’
De index wijst ook op verbeterpunten. In Amsterdam en Rotterdam zijn het energieverbruik en de kosten van het ov relatief hoog ten opzichte van andere wereldsteden. Een ander punt is het gemak om zaken te doen, waarbij wet- en regelgeving in ons land soms tegenwerkt. ‘We zijn nogal bureaucratisch ingesteld’, benadrukt Arcadis.
‘Verder moet Amsterdam werken aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Rotterdam kan nog stappen maken in mobiliteit, groen in de openbare ruimte en het vergroten van het aandeel duurzame energie.’
Europa leidt
De top van de index wordt gedomineerd door West-Europese steden, met onder Rotterdam, Kopenhagen, Frankfurt en München. Seoel is de eerste niet-Europese stad op plek 11.
Net als in voorgaande jaren lijkt de milieu-pijler de zwaarstwegende pijler voor de algemene beoordelingslijst. Negen van de top 10-steden voor de pijler milieu staan ook in de top 10 van de algemene lijst.
Aanleiding voor de index zijn de duurzaamheidsdoelen van de VN voor 2030. Het onderzoek roept steden dan ook op dat zij nog 2000 dagen hebben om deze doelen te halen.